Recensie

Dagblad van het Noorden
20 feb 2017

Aangesnoerd drama in verontrustend perspectief

Janneke Holwarda (1953, Emmen) debuteerde in 2010 met de roman Zeesteen, die werd genomineerd voor de Academica Literatuurprijs. Er volgden nog twee, waarvan een op de shortlist voor het beste Groninger boek verscheen en vorig jaar werd ze genomineerd voor het Belcampo Stipendium. Haar vierde roman, Het behouden kind, vertelt over een bezorgde, zeg gerust verwarde vrouw, wier puberzoon op een dag niet thuiskomt van school. Het verhaal beslaat die gehele dag.

‘Ze remde, sprong van haar fiets af. Klootzak. Had haar bijna geschept met z’n scooter. Reed veel te hard. Idioot. Ze stak over en zette haar fiets tegen de pui van Albert Heijn. Haalde het slot uit de fietstas. Sloeg het om haar voorwiel. Trok het roestige sleuteltje eruit. Stopte het in de zak van haar grijze jas. Ouwe trut. Ze monsterde zichzelf in de etalageruit. Haalde een hand door haar haar, wreef over haar wangen zoals je een appel oppoetst in de hoop dat er wat glans op zal komen. Aardappels, melk, kaas, eieren, witlof.’

De bonkerige gedachtenstromen waarin Holwarda dit verhaal beschrijft geven de lezer geen ruimte buiten het hoofd van haar personage, de ietwat wereldvreemde Lena. Dat is weleens irritant. Holwarda’s lezer wordt namelijk niet alleen geacht te begrijpen wat er gebeurt, maar ook gedwongen met haar hoofdpersoon mee te leven.

De vraag is dan ook: blijft wat die persoon denkt interessant? Ja. Niet om de dingen die zij meemaakt, maar omdat langzamerhand duidelijk wordt dat niet alles wat er in dat hoofd zit klopt. Vanaf het midden breekt het boek, dan komt het besef dat wat Holwarda je via Lena oplepelt niet per se waar hoeft te zijn. Dat gebeurt genadeloos langzaam, want tegelijk met het besef van Lena zelf. Vervolgens leidt de auteur je via een loeistrakke spanningsopbouw genadeloos naar het einde toe.

Dit verhaal, over een vrouw die met een hedendaags geheim een traumatisch verleden probeert te herbergen, is ijskoud opgeschreven. Dat doet Holwarda van zo dichtbij dat de lezer via een huiveringwekkende spiraal met de hoofdpersoon meegezogen wordt, rechtstreeks een gruwelijk verleden in.

Het lezen van dit boek is dus niet bijster ontspannend te noemen, maar wel een sterke ervaring, te vergelijken met het kijken van een horrorfilm. Als je het dichtslaat is de neiging groot even met je hoofd te schudden en opgelucht te denken: het was maar een boek.

 

SONJA SCHULTE

In 1998 heb ik mijn bedrijf Tycha opgericht.
Tycha betekent zowel lot als geluk.
Geluk kun je najagen,
je lot kun je beïnvloeden door denken en doen.
Bij Tycha kun je terecht voor:

persoonlijke coaching,

loopbaancoaching,

schrijfcoaching 

schrijfbegeleiding